Wakacje kredytowe? Jeśli skorzystasz, długo nie dostaniesz innego kredytu. Banki szykują się na problemy Polaków ze spłatą

Od 1 sierpnia 2022 r. wszystkie osoby spłacające złotówkowy kredyt hipoteczny, zaciągnięty na własne cele mieszkaniowe, będą mogły skorzystać z wakacji kredytowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy dany kredytobiorca radzi sobie ze spłatą, czy też ma z nią problemy. Dzięki skorzystaniu z tej opcji można zawiesić spłatę łącznie ośmiu rat:

• dwóch w III kwartale 2022 r.,
• dwóch w IV kwartale 2022 r.,
• czterech w 2023 r.

W czasie wakacji klient płaci jedynie za ubezpieczenie. Okres spłaty kredytu zostaje automatycznie przedłużony o czas trwania wakacji.

– Z wakacji kredytowych nie mogą skorzystać osoby, które posiadają nieruchomości wykorzystywane do celów komercyjnych, czyli m.in. mieszkania pod najem. Jest to ważne, ponieważ znaczna część nieruchomości była kupowana właśnie pod takie cele – zauważa Urszula Krukowska, kierownik działu sprzedaży i marketingu RealCo, firmy deweloperskiej należącej do grupy kapitałowej Warsaw Equity.

Jak jednak ustalili dziennikarze „Wyborczej”, osoba, która skorzysta z wakacji kredytowych, przez co najmniej kolejne półtora roku – do końca 2023 r. – nie ma szans na otrzymanie innego kredytu. Dla banku korzystanie z wakacji sygnalizuje bowiem, że klient może być w trudnej sytuacji finansowej, a zatem pożyczanie mu kolejnych pieniędzy byłoby ryzykowne.

Jak przyznają same banki, jeszcze gorzej będzie z osobami, które sięgną po pomoc z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Tu nie ma już bowiem wątpliwości, że kredytobiorca nie radzi sobie ze spłatą, a zatem tym bardziej nie poradzi sobie z kolejnym zobowiązaniem. Skorzystanie z FWK może tak mocno obniżyć zdolność kredytową danej osoby, że na długie lata może ona zapomnieć o wzięciu kredytu.

Choć raty kredytów mieszkaniowych dynamicznie rosną, póki co większość kredytobiorców radzi sobie ze spłatą zobowiązań. Nie powinno to dziwić – jak pokazało ubiegłoroczne badanie Krajowego Rejestru Długów „Portfel statystycznego Polaka w pandemii”, większość z nas w pierwszej kolejności opłaca czynsz (45 proc.) i właśnie raty kredytów (33 proc.), a dopiero później myśli o innych opłatach.

Jednak zdaniem Biura Informacji Kredytowej tej jesieni część kredytobiorców przestanie sobie radzić z ratami. Jak podało tokfm.pl, według analityków BIK już w październiku lub listopadzie tego roku zacznie przybywać osób mających problemy ze spłatą. Największe problemy będą mieć kredytobiorcy, którzy:

• otrzymali kredyt mimo niskiej zdolności kredytowej,
• spłacają ponad 10 zobowiązań,
• mają do spłacenia powyżej 200 tys. zł kapitału,
• wykorzystali limit zadłużenia.

Jak duża będzie to grupa? Trudno to oszacować, jednak jak zwraca uwagę wiceprezes NBP Marta Kightley cytowana przez forsal.pl, ok. 21 proc. wszystkich kredytów złotówkowych w Polsce stanowią te zaciągnięte w czasie, gdy stopy procentowe były na historycznie niskim poziomie. To właśnie te osoby najmocniej odczuwają w portfelu obecny wzrost stóp, choć należy pamiętać, że jest to grupa mocno zróżnicowana pod względem finansowym – jedni radzą sobie lepiej, inni gorzej.

Zdaniem Kightley problemów ze spłatą nie powinni mieć z kolei kredytobiorcy, którzy pożyczyli pieniądze przed 2020 r., gdyż od tamtej pory płace w Polsce znacząco wzrosły, co powinno zrównoważyć wzrost rat.

Czy warto korzystać z wakacji kredytowych, skoro może to utrudnić później zaciąganie kolejnych zobowiązań? Na to pytanie każdy kredytobiorca musi odpowiedzieć sobie sam. Oczywiste jest jednak, że w przypadku problemów ze spłatą kilka miesięcy bez rat może stanowić prawdziwe wybawienie dla domowego budżetu. Jeśli kredytobiorca radzi sobie z rosnącymi ratami, powinien dobrze się zastanowić, czy wakacje kredytowe mu się opłacą. Jeżeli uzna, że tak, warto mądrze wykorzystać ten czas.

– Czy warto skorzystać z wakacji kredytowych? Z założenia projekt ma pomóc przetrwać kredytobiorcom okres wysokiej inflacji, a także podwyżek stóp procentowych. Zatem dzięki zawieszeniu raty można zaoszczędzić lub przygotować się na kolejne podwyżki – radzi Krukowska. – Analitycy RealCo polecają także wykorzystanie tego okresu do nadpłacania kapitału. Bowiem założenie wakacji kredytowych pozwala na zawieszenie spłat też samych odsetek. Daje to więc możliwość spłaty kwoty pobranej z banku. W naszej ocenie właśnie z takiej opcji warto skorzystać, jeżeli nie chcemy płacić wysokich odsetek, a jedynie spłacać zobowiązanie.