- Średniowieczny zamek szprotawski to obecnie oryginalna konstrukcja, bo na jego murach zbudowano później kościół. Stąd pojawiło się pojęcie "zamkokościół" - tlumaczy regionalista Maciej Boryna. - Istniał już zapewne od połowy XIII wieku, kiedy książę głogowski Konrad lokował miasto. A kożuchowski historyk Cureus datował budowę zamku w Szprotawie już w czasach Bolesława Krzywoustego. Na zamku niejednokrotnie przebywali książęta głogowsko-żagańscy. W okresie oblężenia miasta przez wojska węgierskie w 1488 roku, stawiał on dzielnie opór jako najważniejsza twierdza Jana II Żagańskiego.
Lokalizacja zamku szprotawskiego:
https://goo.gl/maps/jc5VevSWo5wdQSs78
Historia szprotawskiego zabytku
W 1642 roku na zamku uparcie broniła się załoga szwedzka, ulegając jednak ciężkim bombardowaniom i szturmom wojsk cesarskich. Wtedy twierdza poważnie ucierpiała. Reszty dopełnił pożar miasta. Jakiś czas potem pozostałości zamku zaadaptowano na słodownię, a w 1747 roku w oparciu o zamkowe mury wzniesiono kościół ewangelicki o nazwie „Zamek Boży”.
Pod koniec II wojny światowej w kościelnych kryptach ukryto cenne zbiory szprotawskiego muzeum i archiwum, odkryte dopiero w latach 60. ubiegłego wieku. W okresie PRL bezpański kościół, sukcesywnie okradany, popadł w ruinę. Organy wyjechały pod Kraków, a dzwony do Wschowy. Ponoć pewnej nocy goście z Niemiec opróżnili zamurowaną w ścianie skrytkę z kościelnymi precjozami. Przez ostatnie dziesięciolecia godna pożałowania budowla straszyła w mieście. Był pomysł, ba nawet projekt, by w dawnym kościele urządzić halę sportową!
Smutne ruiny w Szprotawie
Wewnątrz budowli rosły już dorodne drzewa, a pośród zawalonych kolumn urządziła sobie siedzibę miejscowa ekskluzja. Trumny służyły do zjazdów po ośnieżonym kościelnym stoku. Pewnej niedzieli powieszono zabalsamowane zwłoki na głównym wejściu, co wywołało w województwie niemałą aferę. Raz po raz ktoś spadł z drewnianej konstrukcji wieży.
Po upadku PRL młodzież z Klubu Archeologicznego z własnej inicjatywy przystąpiła do prac porządkowych. Wkrótce zabytek pozyskała parafia polsko-katolicka. Jej proboszcz śp. ks. Ryszard Szykuła zadbał o pierwszy projekt odbudowy kościoła i zabezpieczył ruinę.
Zabytek w centrum miasta
Pozostałości zamku wraz z basteją najlepiej widać od strony miejskiego targowiska, zaś dawny kościół od strony placu Ewangelickiego. Z uwagi na trwające prace, zabytek na razie zwiedzamy jedynie z zewnątrz.
Zamek jest kwalifikowany do Szprotawskiej Odznaki Turystycznej.
Źródło: Maciej Boryna, Biuro Turystyki i Edukacji Regionalnej
Czytaj również na naszym portalu
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?